GOTS vs Oeko-tex vs BCI: het verschil tussen biologisch en duurzaam katoen keurmerken

Okee, dus je wilt bewuster shoppen en duurzaam katoen gebruiken. Maar dan kom je terecht in een oerwoud van afkortingen, keurmerken en marketingjargon. Wat is nou wat? En waar doe je dan goed aan? In dit artikel zetten we de overeenkomsten en de verschillen van de biologisch en duurzaam katoen keurmerken op een rijtje.

Waarom een keurmerk?

Een keurmerk dient aan de ene kant als een een zegel van vertrouwen voor consumenten over de kwaliteit en de manier waarop een product wordt gemaakt.  Aan de andere kant dient het als kwaliteitsstandaard voor bedrijven om hun product en productieproces te verbeteren.

De belangrijkste katoen keurmerken

Er zijn heel veel keurmerken rondom duurzame productie. De belangrijkste keurmerken voor textiel leggen we hieronder uit: 

GOTS

Het Global Organic Textile Standard (GOTS) certificaat is de meest uitgebreide standaard voor biologische geteelde katoen, met respect voor milieu en arbeidsomstandigheden. De standaard omvat het hele productieproces en wordt streng gecontroleerd.

Criteria voor productie zijn onder meer het percentage biologisch geteelde vezels, geen gebruik van zware metalen, bleekmiddelen en chemische kleurstoffen, procedures om afval en watergebruik te minimaliseren en geen PVC-verpakking van de producten. De sociale criteria omvatten geen gedwongen of kinderarbeid, het recht op collectieve onderhandelingen, veilige en hygiënische arbeidsomstandigheden, bescherming van lonen en werktijden en geen discriminatie.

Schering & Inslag is gecertificeerd om ‘biologisch GOTS’ te voeren. Dat betekent dat ons textiel tenminste van 95% biologisch katoen moet zijn. Ons biologisch beddengoed is van 100% biologisch katoen. 

Organic 100 Content Standard is een keurmerk voor textiel dat voor 100% uit biologische materialen bestaat. Dat kan katoen, hennep, linnen, wol of andere natuurlijke vezels zijn. Bij de teelt worden geen pesticiden, genetisch gemanipuleerde zaden en geen kunstmest gebruikt en er moet een waterbeheerplan zijn. Er worden geen milieueisen voor de verwerking van de vezel tot kleding gesteld en ook niet aan de arbeidsomstandigheden. Organic Content Standard wordt onafhankelijk gecontroleerd. Er is ook een meer basic keurmerk Organic Content Standard, waarbij tenminste 5% van de stof van biologisch geteelde vezels afkomstig is. 

Schering & Inslag maakt gebruik van 100% biologisch katoen. Toch voeren wij dit keurmerk niet, omdat wij onder duurzaamheid ook watermanagement, duurzaamheid in de keten en veilige en eerlijke arbeidsomstandigheden belangrijk vinden. 

OEKO-TEX

Onder de naam OEKO-tex hebben 18 onafhankelijke onderzoeks- en testinstituten uit Europa en Japan verenigd om standaarden voor de textielindustrie te ontwikkelen:

• OEKO-Tex 100: met deze standaard worden er indirecte eisen gesteld aan het gebruik van milieuschadelijke stoffen zoals pesticiden en chemicaliën.
• OEKO-Tex Made in Green: met deze standaard worden stoffen getest op de aanwezigheid van milieuschadelijke stoffen en is een garantie dat de stof op duurzame wijze en onder maatschappelijk verantwoorde omstandigheden wordt geproduceerd
• STeP by OEKO-TEX Dit keurmerk richt zich op de verduurzaming van de hele productieketen van textiel. Denk aan beheer van chemicaliën bij productie en verwerking van de katoen. Ook kijkt de standaard kritisch naar veilige arbeidsomstandigheden. 

Kortom: OEKO-TEX 100 gaat over het product, STEP by OEKO-TEX gaat over het gehele productieproces en OEKO-TEX Made in Green gaat over product en productieproces. Om dit keurmerk te mogen toepassen is het niet nodig om biologische katoen te gebruiken. 

Schering & Inslag is gecertificeerd om STEP by OEKO-Tex voeren. Dat betekent dat ons textiel op duurzame en eerlijke wijze wordt geproduceerd. 

Better Cotton Initiative (BCI)

Het Better Cotton Initiative (BCI) is een samenwerkingsverband tussen ontwikkelingsorganisaties, milieuorganisaties en het bedrijfsleven. Het richt zich op het verduurzamen van de katoenteelt.  Een belangrijk verschil met biologische katoen is dat BCI het gebruik van genetisch gemanipuleerde zaden (GMO) en pesticiden toestaat. Het keurmerk stelt alleen eisen aan de productie van katoen. Er zijn geen eisen aan de fabrieken die de katoen verwerken tot stof en aan de naaiateliers.

Schering & Inslag is gecertificeerd om BCI te voeren. Dat betekent dat ons katoen van ons biologisch beddengoed op duurzame en eerlijke wijze wordt verbouwd. 

Overzicht katoen keurmerken

Elk van bovenstaande keurmerken worden onafhankelijk gecontroleerd en dragen bij aan minder pesticiden en chemicaliën, slimmer watergebruik en zuiniger gebruik van de aarde. Dus zie je een van deze labels vermeld bij jouw favoriete beddengoed, dan weet je dat je een duurzamere keuze maakt. 

Maar wat is dan het verschil? We hebben het verschil voor je met een tabelletje duidelijk gemaakt:

Wil je nog meer informatie over katoen keurmerken? Ga dan naar de website Keurmerkoverzicht van Milieu Centraal. 

Het gevaar van greenwashing

Op het oog lijkt een ‘licht’ duurzaam keurmerk een goede eerste stap: beter iets dan niets toch? Op basis van ‘lichte’ duurzaamheidskeurmerken zoals BCI en OEKO-Tex 100 kunnen merken gemakkelijker beloven dat zij bijvoorbeeld 50% van het assortiment ‘van meer duurzame bron’ willen laten zijn.  Helaas bleek al in 2018 dat bedrijven juist overstappen van biologisch geteeld katoen naar regulier katoen dat wel is toegestaan is bij onder BCI of OEKO-TEX 100. Terwijl die keurmerken eigenlijk zijn bedoeld om ouderwetse teelt een beetje beter te maken. Zo verdrukken lichtere keurmerken onbedoeld nieuwe werkwijzen die echt goed zijn voor de mens en aarde. 

Het verschil tussen duurzaam en biologisch katoen

Onder de lichte duurzaamheidskeurmerken gaat het kort gezegd over aanpassingen van de huidige manier van katoenteelt, maar dan met minder pesticiden door gebruik van genetisch gemanipuleerd katoen, minder water door slimmere machines en iets betere arbeidsomstandigheden. 

Biologische teelt is een fundamenteel andere manier van katoen verbouwen. Schadelijke insecten worden met natuurlijke vijanden bestreden en katoen wordt via wisselteelt verbouwd zodat de grond minder verdroogt en beter water op blijft nemen. Daarnaast zijn veilige en eerlijke omstandigheden voor de arbeiders net zo belangrijk als bescherming van de aarde. Zo zijn verfstoffen vrij van chemicaliën en is gedwongen en kinderarbeid verboden. In onze blog over biologisch katoen: voordelen voor je beddengoed en jouw nachtrust vind je nog meer voordelen van biologisch katoen. 

Tekort aan biologisch katoen

Er is alleen een groeiend probleem. Het probleem is alleen dat de vraag naar volledig biologisch katoen op dit moment zó hoog is dat de markt het niet aan kan. Er is letterlijk te weinig voor iedereen. Dat komt doordat de opbrengst per hectare minder is dan met ouderwetse katoenteelt. Een goed alternatief is om textiel te kopen van gemengde bron: een beetje biologisch gecombineerd met duurzamere of gerecyclede katoen. En anders gemengd met ouderwets katoen.

GOTS heeft daarom ook twee standaarden: een voor textiel met tenminste 70% biologisch katoen en een met tenminste 95%. De Organic Content Standard heeft ook twee versies: een met een norm voor tenminste 5% biologisch geteeld textiel en een met 100%. 

Schering & Inslag heeft beddengoed van 100% biologisch katoen op voorraad. Mocht dat in de toekomst niet zo zijn, dan maken we beddengoed van zoveel mogelijk biologisch katoen gemengd met gerecyclede of duurzame katoen.

Zet de eerste stap naar heerlijk slapen met een schoon geweten en shop in onze winkel voor biologisch beddengoed.